مریم سادات کاظمی:حافظه از توانایی های بشر است که اگر از آن استفاده نشود، تحلیل می رود.

امروزه بسیاری از افراد جوان مسایل و امور مختلف روزانه را که گاه جزئی و معمولی هستند فراموش می کنند. برای اینکه این نیروی شگفت همیشه جوان بماند و بهترین عملکرد را داشته باشد، در وهله نخست باید آن را ورزیده کنیم !تعجب نکنید؛ کار چندان پیچیده ای نیست. به کمک چند تمرین ساده می توانید بر فراموشی ها غلبه کرده و تمام مسایل را برای همیشه به خاطر بسپارید.
برای اینکه موضوعی در ذهن حفظ شود و سپس بتوان دوباره آن را به خاطر آورد و استفاده کرد، باید روندی که متخصصان به آن «تصویر ذهنی» می گویند، طی شود. این فرایند شامل سه مرحله پردازش و بررسی اطلاعات، تصویر سازی و طبقه بندی آن است. تداعی معانی، جمله سازی، بازی با کلمات و رمزگذاری شخصی از ترفندهایی هستند که به اطلاعات مختلف معنی می دهند تا فرد راحت تر بتواند آن را به خاطر آورد. جز این موارد، دیگر شیوه های به ذهن سپردن چندان مفید و کارآمد نیستند.
بهتر است در این باره تستی انجام دهید: 10 کلمه را اتفاقی ازیک کتاب انتخاب کنید و آنها را بنویسید. سپس کلمات را بخوانید، کاغذ را برگردانید و سعی کنید تا آنها را به یاد آورید. مشکل است؟ حالا دوباره به لغات نگاه کنید. این بار به کمک آنها جملات یا داستانی بسازید و یا آنها را بر اساس موضوع تقسیم بندی کنید. به یاد آوردن کلمات کم کم به شکل بازی در می آید و شما مدتهای طولانی آنها را به خاطر خواهید داشت. این تمرین یا دیگر روشها را هر روز انجام دهید؛ ایده های جدید همیشه به ذهن می رسند.
تقویت روزانه حافظه
تمرینهای گوناگونی برای دوپینگ ذهن و حافظه وجود دارد. باتوجه به زمینه ای که در آن بیشتر ضعف دارید، تمرینات مناسب را انجام دهید.
در ادامه چند مورد از تکنیک های مؤثر تقویت حافظه را با هم مرورمی کنیم:
- توجه و تمرکز: هنگامی که نوشته ای را در تلویزیون می بینید، تیترهای بزرگ را به خاطر بسپارید. پس از پایان برنامه سعی کنید هر چقدر از موضوع را که می توانید به یاد آورید. یکی دیگر از تمرینهای مفید، درست کردن پازل -البته به تنهایی- است. ژاپنی ها نوعی بازی به نام «اوریگامی» دارند که در آن چند کاغذ به حالت پلیسه تا می کنند و روی هر قسمت درباره یک موضوع، مطالبی می نویسند و با هم برای حفظ آنها مسابقه می دهند. بد نیست شما هم چنین تمریناتی را ابداع کنید!
- سرعت: هنگامی که به خرید می روید پیش از اینکه فروشنده مبلغ را بگوید و یا زمانی که در صف بانک منتظر پس دادن بقیه پول از سوی متصدی بانک هستید، سریع با خود حساب کنید. تماشای مسابقات تلویزیونی که شرکت کنندگان باید زود به پرسشها پاسخ بگویند را نیز از دست ندهید!
- واژگان و اصطلاحات: کسانی که در حال آموزش زبانهای خارجی هستند، معمولا با معنای کلمات و اصطلاحات مشکل دارند. یکی از تمرینهای مفید این است که شروع به خواندن مطلبی کنید، بی گمان مفهوم همه کلمات را نمی دانید، اما آن را تا پایان ادامه دهید. هنگام مطالعه سراغ فرهنگ لغت نیز نروید و فقط کلمات نا آشنا را علامت بزنید. کلمات را در قالب جمله به کار ببرید تا بتوانید آن ها را ملکه ذهن کنید. بازی جالبی که می توانید با دوستان انجام دهید این است که هر بار یکی از افراد حرفی از الفبا را انتخاب می کند و همه باید شمار مشخصی لغت در هر زمینه که با این حرف شروع شده را بگویند. همچنین حفظ کردن شعر نیز بسیار مفید خواهد بود.
- مشاهده دقیق: به اطرافیانتان با دقت نگاه کنید و برای نمونه، تلاش کنید عادتهای آنها را به یاد آورید. وقتی تبلیغات مجلات را می بینید، پس از 15 ثانیه نام محصول، رنگ، مارک و دیگر مشخصات مربوط به آن را برای خود بازگو کنید. با مشاهده یک تابلو نیزبه تمام جزئیات آن توجه داشته باشید.
بازی هایی نظیر تشخیص تفاوتهای دو تصویر و یا مرتبط کردن نقاط برای نشان دادن یک شکل که معمولا در مجله ها چاپ می شود را انجام دهید. هنگام گردش نیز به درختان و ابرها نگاهی عمیق بیندازید و با آنها در خیال، اشکالی بسازید.
- منطق و نظم بندی اندیشه: فهرستی درباره کارهایی که باید فردا انجام دهید، تهیه و در گروه های مشخص طبقه بندی کنید. همچنین فعالیتهای روز گذشته را نیز یادداشت کنید. تلاش کنید ازمنزل یا مسیری که تا محل کار می روید، تصویری در ذهن بسازید.
- خلاقیت و تخیل: با بچه ها بازی کنید و از تخیل و خیالپردازی آنها بهره مند شوید. با تغییر لباس و قیافه برایشان شکلک در بیاورید. داستان پردازی کنید. نفراول یک جمله بگوید و همبازی او داستان را ادامه دهد. یا اینکه خود را مجبورکنید به عنوان مثال با کلمات خورشید، قطار، نانوا، عکس و ماهی داستانی خلق کنید. خیاطی، بافتنی، گلدوزی و نظایر آن را انجام دهید. ثبت نام در یک دوره کلاس نقاشی، تئاتر یا موسیقی را نیز فراموش نکنید. خوب است گاهی شعر هم بگویید.